Προεγχειρητική ετοιμασία του αρρώστου.
Με τη σωστή προεγχειρητική ετοιμασία του αρρώστου προλαβαίνουμε… τις μετεγχειρητικές επιπλοκές και επιταχύνουμε την αποκατάστασή του.
Η προεγχειρητική ετοιμασία περιλαμβάνει τη:
α. Γενική προεγχειρητική ετοιμασία.
Ψυχολογική ετοιμασία. Η χειρουργική επέμβαση προκαλεί στρες στον άρρωστο. Όσο πιο έντονο είναι το στρες, τόσο περισσότερο μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τον οργανισμό του αρρώστου πριν, κατά και μετά την επέμβαση. Άλλοι παράγοντες που προκαλούν στρες είναι: η αναισθησία, το άγνωστο περιβάλλον του χειρουργείου, τα οικογενειακά προβλήματα και ο πόνος.
Οι νοσηλευτές καλούνται να προσφέρουν βοήθεια στον άρρωστο µε σεβασμό και ενδιαφέρον. Πολλοί εξωτερικεύουν τα συναισθήματά τους µε μεγαλύτερη ευκολία στο νοσηλευτή από ό,τι στους συγγενείς τους. Γι’ αυτό ο νοσηλευτής πρέπει να κερδίσει την εμπιστοσύνη του αρρώστου. Αυτό θα το πετύχει, όταν δίνει λογικές πληροφορίες και εξηγήσεις στον άρρωστο και εφαρμόζει τις νοσηλευτικές τεχνικές µε δεξιοτεχνία και αυτοπεποίθηση.
Φυσική ετοιμασία. Η καλή θρέψη και η ενυδάτωση στην προεγχειρητική περίοδο βοηθά τον άρρωστο να αντιμετωπίσει το μετεγχειρητικό αρνητικό ισοζύγιο αζώτου και την ελλιπή σίτιση των πρώτων μετεγχειρητικών ημερών χωρίς σοβαρές συνέπειες. Ο άρρωστος µε κακή θρέψη έχει μικρή αντοχή στο χειρουργικό στρες και είναι επιρρεπής στις λοιμώξεις εξαιτίας της μειωμένης αντίστασης του οργανισμού. Είναι επιρρεπής στο shock και την αιμορραγία εξαιτίας της υποπρωτεϊναιμίας. Η επούλωση του τραύματος καθυστερεί από τη μειωμένη πρόσληψη πρωτεϊνών και βιταμίνης C, προεγχειρητικά διορθώνεται κάθε υδατοηλεκτρολυτική διαταραχή, χορηγείται υπερθερμιδική µε περίσσεια βιταμινών διατροφή και γίνεται μετάγγιση αίματος, αν υπάρχει αναιμία.
Τα ηλικιωμένα άτομα μετεγχειρητικά παρουσιάζουν εύκολα αφυδάτωση και βραδύτερο ρυθμό επούλωσης στις τραυματικές βλάβες. Χρόνιες ασθένειες του αναπνευστικού και του κυκλοφορικού συστήματος επιβαρύνουν τη μετεγχειρητική κατάσταση και πρέπει να αντιμετωπίζονται προεγχειρητικά.
Αν ο άρρωστος παίρνει φάρμακα, όπως κορτικοειδή, αντιβιοτικό, διουρητικά και αντιπηκτικά, λαμβάνονται υπόψη και κρίνεται αν πρέπει να συνεχισθούν ή όχι.
Η λειτουργία του εντέρου πρέπει να ρυθμίζεται καλά πριν από την επέμβαση. Προτιμότερο είναι να ρυθμιστεί µε την κατάλληλη δίαιτα και όχι µε ισχυρά καθαρτικά που προκαλούν υδατοηλεκτρολυτικές διαταραχές.
Διαγνωστικές εξετάσεις. Οι γενικές διαγνωστικές εξετάσεις γίνονται σε όλους τους αρρώστους που πρόκειται να χειρουργηθούν. Αυτές είναι:
- Η γενική αίματος, ταχύτητα καθίζησης ερυθρών, χρόνος προθρομβίνης, ομάδα Rhesus, αυστραλιανό αντιγόνο, HIV, Wasserman, VDRL.
- Ουρία, σάκχαρο, ηλεκτρολύτες.
- Η ακτινογραφία θώρακα.
- Η γενική ούρων.
- Το ηλεκτροκαρδιογράφημα.
Ανάλογα µε την περίπτωση ακολουθούν και οι ειδικές εξετάσεις. Μετά την οριστική απόφαση για την εγχείρηση του αρρώστου καλείται ο αναισθησιολόγος για την προεγχειρητική εκτίμηση του αναπνευστικού και κυκλοφορικού συστήματος.
Γραπτή συγκατάθεση. Πριν από κάθε χειρουργική επέμβαση απαιτείται γραπτή συγκατάθεση του αρρώστου ή των συγγενών του. Υπάρχει ειδικό έντυπο όπου ο ασθενής υπογράφει, αφού ενημερωθεί από το γιατρό. Αν πρόκειται για ανήλικο ασθενή ή ασθενή σε κωματώδη κατάσταση, υπογράφει µέλος της οικογένειας. Σε επείγουσες επεμβάσεις, όπου κρίνεται η ζωή του αρρώστου, η εγχείρηση γίνεται χωρίς άδεια.
β. Τοπική προεγχειρητική ετοιμασία.
Σκοπός της τοπικής προεγχειρητικής ετοιμασίας είναι η κατά το δυνατόν απαλλαγή του δέρματος από μικρόβια, χωρίς να προκληθεί ερεθισμός ή λύση. Αν κατά λάθος προκληθεί εκδορά του δέρματος, αναφέρεται στο χειρούργο πριν την επέμβαση. Η ατομική υγιεινή του αρρώστου είναι απαραίτητη την παραμονή της επέμβασης και περιλαμβάνει:
- Λουτρό καθαριότητας.
- Λούσιμο κεφαλής. .
- Φροντίδα στόματος και νυχιών.
Αν o άρρωστος είναι περιπατητικός, αφού του δώσουμε ορισμένες πληροφορίες και του εξηγήσομε τη σπουδαιότητα της ατομικής υγιεινής, φροντίζει μόνος του τον εαυτό του. Αν όμως ο άρρωστος είναι κλινήρης, οι παραπάνω νοσηλευτικές ενέργειες γίνονται από το νοσηλευτή στο κρεβάτι. Στο τέλος γίνεται αποτρίχωση του δέρματος του εγχειρητικού πεδίου και τοπική αντισηψία.
γ. Τελική προεγχειρητική ετοιμασία.
Το βράδυ της προηγούμενης ημέρας επιδιώκουμε την εξασφάλιση ήρεμου ύπνου µε χορήγηση στον άρρωστο του κατευναστικού που έδωσε εντολή ο γιατρός. Ο νοσηλευτής προστατεύει τον άρρωστο από παράγοντες που θα μπορούσαν να διαταράξουν τον ύπνο.
Δίνεται ελαφρά τροφή στον άρρωστο και το βράδυ μένει νηστικός.
Καθαρτικός υποκλυσμός γίνεται το προηγούμενο απόγευμα της επέμβασης µε σκοπό τον καθαρισμό του εντέρου. Το έντερο πρέπει να είναι απαλλαγμένο από το περιεχόμενό του, ώστε να µην υπάρχει ακούσια κένωση στο χειρουργικό τραπέζι µε τη χορήγηση των αναισθητικών φαρμάκων. Σε ειδικές περιπτώσεις ετοιμασίας εντέρου γίνονται περισσότεροι του ενός υποκλυσμοί και χορηγούνται καθαρτικά. Ο νοσηλευτής παρακολουθεί τα αποτελέσματα και ενημερώνει το φύλλο νοσηλείας, Πριν από τη μεταφορά του αρρώστου στο χειρουργείο ο υπεύθυνος νοσηλευτής, που ετοιμάζει τον άρρωστο για το χειρουργείο, φροντίζει για τα εξής:
- Να τον ντύσει µε τα ειδικά ρούχα για το χειρουργείο.
- Να του αφαιρέσει δακτυλίδια και άλλα κοσμήματα που παραδίδονται στην προϊσταμένη για φύλαξη.
- Να φροντίσει για την κένωση της ουροδόχου κύστης. .
- Να του χορηγήσει προνάρκωση μισή ώρα πριν την εγχείρηση, αν υπάρχει οδηγία γιατρού.
- Να ελέγξει και να καταγράψει τα ζωτικά σημεία του αρρώστου πριν και μετά την προνάρκωση.
- Να συμπληρώσει το φύλλο προεγχειρητικής ετοιμασίας του αρρώστου.
Η μεταφορά του αρρώστου από το τμήμα στο χειρουργείο και μετά την επέμβαση από το χειρουργείο στο τμήμα γίνεται από το προσωπικό με φορείο του χειρουργείου.
Από Ε. Αθανάτου “Κλινική Νοσηλευτική” σελ. 179 και Α. Παπαδάκη “Το Χειρουργείο στη Βασική Νοσηλευτική Εκπαίδευση” σελ. 170.
1. Ψυχολογική προετοιμασία – η ενημέρωση του αρρώστου και των οικείων του για την προεγχειρητική και μετεγχειρητική διαδικασία ωφελεί τον άρρωστο τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά, μειώνοντας το άγχος και τον φόβο του για την επέμβαση.
2. Διατροφή – την προηγούμενη ημέρα ο άρρωστος παίρνει συνήθως ελαφρά τροφή και 6-8 ώρες πριν την επέμβαση τίποτα από το στόμα. Το άδειο στομάχι μειώνει την πιθανότητα διάτασής του και εισρόφησης κατά και μετά την αναισθησία. Πολύ αφυδατωμένα άτομα ενισχύονται με ενδοφλέβια χορήγηση υγρών, αν δεν μπορούν να πάρουν από το στόμα.
3. Καθαρτικός υποκλυσμός – γίνεται το απόγευμα της προηγούμενης της επέμβασης με σκοπό τον καθαρισμό του εντέρου, διαφορετικά είναι δυνατό με τη νάρκωση (η οποία προκαλεί μυϊκή χάλαση) ο άρρωστος να έχει ακούσια κένωση πάνω στο χειρουργικό τραπέζι. Με τον υποκλυσμό προλαμβάνεται η συλλογή αερίων και επομένως η μετεγχειρητική διάταση του εντέρου.
4. Ατομική υγιεινή – περιλαμβάνει το λουτρό καθαριότητας, το λούσιμο της κεφαλής, τη φροντίδα της στοματικής κοιλότητας και των νυχιών. Άρρωστοι που είναι περιπατητικοί φροντίζουν μόνοι την ατομική τους υγιεινή, μετά από κατάλληλες υποδείξεις του νοσηλευτή, για να καταλάβουν τη σημασία της προετοιμασίας. Αν ο άρρωστος είναι κλινήρης οι νοσηλείες αυτές γίνονται στο κρεβάτι του.
5. Ετοιμασία του δέρματος του εγχειρητικού πεδίου – είναι η αποτρίχωση (ξύρισμα) που γίνεται μετά το λουτρό καθαριότητας, ανάλογα με το σημείο του σώματος που θα χειρουργηθεί. Σκοπός της είναι η κατά το δυνατόν απαλλαγή του δέρματος από μικρόβια, χωρίς να προκληθεί ερεθισμός ή λύση της συνέχειάς του. Το προσωπικό που θα κάνει το ξύρισμα πρέπει να συμβουλευτεί τον ειδικό χάρτη για την έκταση του δέρματος που πρέπει να ξυρίσει και να προσέξει να μην προξενήσει κοψίματα ή γδαρσίματα που προδιαθέτουν σε μετεγχειρητική μόλυνση.
6. Ανάπαυση / ύπνος – το βράδυ της παραμονής της επέμβασης χορηγείται κάποιο ηρεμιστικό – υπνωτικό φάρμακο για την εξασφάλιση καλού ύπνου. Οι νοσηλευτές φροντίζουν για την μείωση θορύβου, φωτός και απομάκρυνση επισκεπτών.
Δυστυχώς …. Ο σύζυγος μου χειρουργήθηκε κατόπιν προγράμματος για αφαίρεση στομάχου αιτίας καρκίνου…. χωρίς έναν στοιχειώδη υποκλισμό!
Και εξηγώ ´ … αυτό συνέβη στην Γερμανία!Νυρεμβέργη στις 8/7/2022
Μήπως αυτό θα εγκυμονούσε κινδύνους.???
Θα σας παρακαλούσα….για μια απάντηση κάποιου ειδικού !
Σας ευχαριστώ!