Συντάκτης: Δέσποινα

Η θερμομέτρηση από τη μασχάλη είναι ευκολότερη, αλλά λιγότερο ακριβής ως μέθοδος θερμομέτρησης.

Οι αντενδείξεις θερμομέτρησης από τη μασχάλη είναι οι εξής:

• Τοπική δερματίτιδα
• Πρόσφατη χειρουργική επέμβαση στη συγκεκριμένη περιοχή

Υπερπυρεξία ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία η θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος υπερβαίνει τους 40°C. Η υπερπυρεξία συνοδεύεται από τα εξής συμπτώματα:

• Πολύ χλωμό πρόσωπο
• Αίσθηση ρίγους
• Κροτάλισμα των χειλιών
• Γενικευμένος πόνος
• Ιδρώτες
• Πονοκέφαλος

Ταξινόμηση του πυρετού

Α. Με βάση το ύψος της θερμοκρασίας,  χαρακτηρίζεται ως:

• Δεκατική πυρετική κίνηση ή πυρέτιο, εάν φθάνει έως 37.5°C
• Ελαφρός πυρετός, εάν δεν υπερβαίνει τους 38°C
• Μέτριος πυρετός, εάν ανέρχεται έως 38.5 °C
• Υψηλόςπυρετός, εάνφθάνειέως40.5°C
• Υπερπυρεξία, εάν ο πυρετός υπερβαίνει τους 40.5 °C

Β. Με βάση τη μορφολογία στο θερμομετρικό διάγραμμα, όπου καταγράφονται οι ημερήσιες διακυμάνσεις, ο πυρετός διακρίνεται ως εξής:

• Συνεχής πυρετός. Χαρακτηρίζεται από το γεγονός ότι οι 24 ωρες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας δεν υπερβαίνουν 1°C, ενώ ο πυρετός διατηρείται συνήθως σε υψηλά επίπεδα, όπως αυτό παρατηρείται π.χ. στην πνευμονία ή σε βαριές ιογενείς λοιμώξεις.
• Διαλείπων πυρετός. Χαρακτηρίζεται από ταχεία άνοδο του πυρετού σε υψηλά επίπεδα έως 40-41°C, τη διατήρηση του για ώρες στα επίπεδα αυτά, αλλά και την ταχεία πτώση του, μέσα στο 24ωρο, στα φυσιολογικά επίπεδα ή και κάτω από αυτά ( υποθερμία).

Η άνοδος του πυρετού συνοδεύεται από ρίγος, η δε πτώση από έντονες εφιδρώσεις. Ο διαλείπων πυρετός παρουσιάζει μερικές φορές τυπικότατη εικόνα και χαρακτηρίζεται ως αμφιμερινός, εάν εμφανίζεται κάθε μέρα, τριταίος, εάν εμφανίζεται μέρα παρά μέρα και τεταρταίος, εάν εμφανίζεται κάθε Τρίτη ημέρα π.χ. ελονοσία.

• Υφέσιμος πυρετός. Χαρακτηρίζεται από ημερήσιες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας του 1°C, αλλά ο πυρετός ποτέ δεν υποχωρεί στα φυσιολογικά επίπεδα. Συνήθως ο πυρετός παρουσιάζει πρωινές υφέσεις και απογευματινές εξάρσεις, αλλά σπανίως διατρέχει και αντίστροφα, οπότε αποκαλείται και ανάστροφος πυρετός. Ακόμη εάν οι διακυμάνσεις του πυρετού είναι περισσότερες κατά τη διάρκεια της ημέρας, εμφανίζονται με ρίγος και υποχωρούν με εφιδρώσεις, τότε ο πυρετός ονομάζεται και σηπτικός. Ο υφέσιμος πυρετός εμφανίζεται σε λοιμώξεις των χοληφόρων και ουροφόρων οδών, σε διαπυήσεις κοιλοτήτων, καθώς και στη σηψαιμία.
• Κυματοειδής πυρετός. Χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση κυμάτων πυρετού (διάρκειας 1-2 εβδομάδων), που εναλλάσσονται από περιόδους απυρεξίας. Η έναρξη και η υποχώρηση του είναι βαθμιαία, ενώ στην ακμή του έχει την μορφή του υφέσιμου. Τυπικό παράδειγμα του πυρετού αυτού εμφανίζεται στο μελιταίο πυρετό, στη νόσο του Hodgkin ή κακοήθες λεμφοκοκκίωμα και στη βραδεία ενδοκαρδίτιδα.
• Υπόστροφος πυρετός. Χαρακτηρίζεται από εναλλαγές περιόδων πυρετού και απυρεξίας. Ο πυρετός εισβάλλει απότομα με ρίγος, διαρκεί 4-7 μέρες, με τη μορφή συνεχούς πυρετού και υποχωρεί απότομα, για να ακολουθήσει περίοδος απυρεξίας 4-7 ημερών. Στη συνέχεια ακολουθεί νέο κύμα πυρετού βραχύτερης διάρκειας.
• Άτυπος ή ακανόνιστος πυρετός. Χαρακτηρίζεται από διακυμάνσεις της θερμοκρασίας, οι οποίες δεν ακολουθούν κανένα κανόνα ή τύπο μορφολογικό ή χρονικό. Σημειώνεται ότι η χρήση αντιπυρετικών φαρμάκων είναι μια από τις συχνές αιτίες εμφάνισης του πυρετού αυτού. Σε περιπτώσεις όπου χρειάζεται διερεύνηση ενός πυρετού αγνώστου αιτιολογίας, πρέπει κατά το δυνατόν να αποφεύγεται η λήψη των φαρμάκων αυτών.

Γενικές αρχές θερμομέτρησης.

• Εξασφαλίστε ατομικό θερμόμετρο στον άρρωστο. Ασφαλίζεται έτσι ο άρρωστος από πιθανή μόλυνση.

• Απολυμαίνετε το θερμόμετρο πριν το χρησιμοποιήσετε σε άρρωστο και καθαρίστε το από τα υγρά του σώματος μετά τη χρήση του.

• Κατεβάζετε πάντα τον υδράργυρο τον θερμομέτρου πριν το βάλετε στη θέση του. Αν δεν κατεβεί, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε άλλον άρρωστο, με αποτέλεσμα να καταγράψετε λανθασμένη θερμοκρασία.

• ‘Έχετε ατομικό δίσκο θερμομέτρησης για αρρώστους που θερμομετριούνται από το ορθό.

• Μην αφήνετε τον άρρωστο να θερμομετρηθεί μόνος τον από το ορθό, για την πρόληψη τραυματισμού.

• Τοποθετήστε το θερμόμετρο με ήπιες κινήσεις, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν αιμορροΐδες για την πρόληψη τοπικού ερεθισμού, πόνου και αιμορραγίας.

• Το θερμόμετρο πλένεται και σαπουνίζεται με κρύο και όχι ζεστό νερό και απολυμαίνετε.

• Μη χρησιμοποιείτε ποτέ θερμόμετρο στόματος για θερμομέτρηση από το ορθό και αντιστρόφως.

ή

• Ατομικό θερμόμετρο.
• Απολύμανση πριν και μετά τη χρήση.
• Τοποθέτηση στο σωστό σημείο ανάλογα με τον τρόπο θερμομέτρησης.
• Διατήρηση στην θέση θερμομέτρησης για όσο χρονικό διάστημα προτείνεται από τον κατασκευαστή.
• Ανάγνωση της θερμοκρασίας με το θερμόμετρο στο ύψος των ματιών.