210. Τι ονομάζουμε έγκαυμα.

Έγκαυμα είναι η καταστροφή του δέρματος και των βαθύτερων ιστών από θερμικό, χημικό ή ηλεκτρικό παράγοντα. Το έγκαυμα δεν πρέπει να θεωρείται και να αντιμετωπίζεται απλά σαν τοπική βλάβη, αλλά σαν «νόσος» που διαταράσσει ολόκληρο τον οργανισμό. Εξάλλου δεν πρέπει να παραβλέπεται η τεράστια ψυχολογική επιβάρυνση του εγκαυματία πέραν της διαταραχής της φυσιολογίας του οργανισμού του. Στατιστικά τα εγκαύματα είναι συχνότερα σε παιδιά ηλικίας κάτω των 2 ετών και σε ενήλικες άνω των 60.

107. Α΄ Βοήθειες σε εγκαυματία.

  • Ξεπλένουμε ή βουτάμε την επιφάνεια που έχει υποστεί έγκαυμα σε άφθονο κρύο νερό βρύσης 6 – 10o C για 10 – 20 λεπτά. Αυτό θα εμποδίσει τη συνέχιση του εγκαύματος (μετέγκαυμα), θα μειώσει το οίδημα και θα καταπραΰνει τον πόνο.
  • Εάν ο εγκαυματίας  φλέγεται, σβήνουμε τη φωτιά ξαπλώνοντας τον στο έδαφος, τυλίγοντας τον με κουβέρτα, βρέχοντας τον με άφθονο νερό ή αν δεν υπάρχει διαθέσιμο τίποτε από τα παραπάνω, κυλώντας τον στο έδαφος
    ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν συνιστάται η χρήση πυροσβεστήρα ή πάγου, γιατί μπορεί να προκαλέσει κρυστάλλωση των ιστών
  • Ελέγχουμε συνεχώς τα ζωτικά σημεία (σφύξεις, αναπνοές) του εγκαυματία, που έχει προσβληθεί στο πρόσωπο ή το λαιμό. Μπορεί να αναπτυχθεί ταχύτατα οίδημα στις αεροφόρους οδούς και να προκληθεί ασφυξία.
    ΠΡΟΣΟΧΗ: Να είμαστε έτοιμοι να εφαρμόσουμε Καρδιοαναπνευστική Αναζωογόνηση
  • Αφαιρούμε με προσοχή κοσμήματα ή σφιχτά ρούχα από την περιοχή του εγκαύματος, πριν αυτή αρχίσει να πρήζεται.
    ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν αφαιρούμε ότι έχει κολλήσει πάνω στο έγκαυμα, γιατί ενδέχεται να προκαλέσουμε βλάβη και μόλυνση
  • Προστατεύουμε την εγκαυματική επιφάνεια από μόλυνση. Καλύπτουμε την περιοχή με αποστειρωμένη γάζα ή, εάν αυτή δεν είναι διαθέσιμη, με ένα καθαρό κομμάτι ύφασμα, π.χ. πετσέτα, σεντόνι (όχι χνουδωτά υλικά)
    ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν χρειάζεται να καλύψουμε τα εγκαύματα του προσώπου.
  • Εάν υπάρχει σοβαρό έγκαυμα στα άκρα του σώματος, τα τοποθετούμε ψηλά για να μειώσουμε το οίδημα, που θα αναπτυχθεί
  • Δεν τοποθετούμε κρέμες, αλοιφές ή ελαιούχες ουσίες στην εγκαυματική επιφάνεια, γιατί η αφαίρεση αυτών των επαλείψεων θα είναι πολύ επώδυνη, όταν ο εγκαυματίας φτάσει στο νοσοκομείο.
  • Δεν σπάζουμε τις φλύκταινες. Ο οργανισμός θα επουλώσει μόνος του αυτές τις φουσκάλες, που περιέχουν ορό (υγρό των ιστών) και δημιουργούνται πάνω από εγκαυματικές επιφάνειες ενδιάμεσου βάθους. Σχηματίζεται νέο δέρμα στη βάση της φλύκταινας, ο ορός σιγά – σιγά απορροφώνται και η «πέτσα» απορρίπτεται σταδιακά.

ή

  • Ελέγχονται οι αεροφόροι οδοί και εξασφαλίζεται η αναπνευστική λειτουργία (πιθανή χορήγηση οξυγόνου με μάσκα ή τεχνητή αναπνοή)
  • Αφαίρεση ρούχων
  • Καλό πλύσιμο και καθαρισμό του εγκαύματος με φυσιολογικό ορό
  • Προσεκτική επίδεση με χρήση ψυχρών επιθεμάτων
  • Χορήγηση άφθονων υγρών

ή

Τα εγκαύματα αντιμετωπίζονται με τους εξής τρόπους:

  • Αφαιρούμε τα ρούχα
  • Καθαρισμός με φυσιολογικό ορό. Δεν χρησιμοποιούμε αντισηπτικά και δεν τρίβουμε την περιοχή
  • Με ήπιες κινήσεις αφαιρούμε τα ξένα σώματα
  • Αν το έγκαυμα είναι μικρότερο του 20% της συνολικής επιφάνειας του δέρματος, βυθίζεται σε παγωμένο νερό ή περιβρέχεται με ψυχρά επιθέματα
  • Τοποθετούμε αντιμικροβιακές αλοιφές ή γάζες εμποτισμένες σε αντιμικροβιακές ουσίες
  • Εάν υπάρχουν φυσαλίδες, αποφεύγουμε να τις σπάσουμε και καλύπτουμε το δέρμα με παχύ στρώμα αποστειρωμένων γαζών
  • Χαλαρή επίδεση με βαμβάκι
  • Συστηματική υποστήριξη
  • Αντιμετώπιση υπογκαιμίας και πόνου
  • Αντιμετώπιση λοίμωξης
  • Αντιμετώπιση αναπνευστικών προβλημάτων
  • Ενδοφλέβια ρύθμιση ισοζυγίου υγρών και ηλεκτρολυτών