Συντάκτης: Δέσποινα

Το στρώσιμο του κρεβατιού είναι μια νοσηλευτική διαδικασία, και έχει σκοπό να εξασφαλίσει στον άρρωστο άνεση, ασφάλεια και κατάλληλες προϋποθέσεις για πρόληψη κινδύνων (λοιμώξεις, κατακλίσεις, πτώσεις), ιδιαίτερα σε κλινήρεις αρρώστους.

Το νοσηλευτικό προσωπικό εκτελεί γρήγορες, ακριβείς και ήπιες κινήσεις, ζητά τη συνεργασία του κλινήρη αρρώστου και προσέχει τη στάση τον σώματός του (πρόληψη οσφυαλγίας).

Πριν το στρώσιμο, προηγείται η χορήγηση ουροδοχείου και σκωραμίδας, καθώς επίσης, και το λουτρό καθαριότητας σε κλινήρεις αρρώστους.

Πρώτα στρώνουμε στους αρρώστους που είναι λερωμένοι με εκκρίματα (ιδρώτα, ούρα, κόπρανα), μετά τους βαριά αρρώστους , στη συνέχεια τους περιπατητικούς και τελευταία, τους αρρώστους με λοιμώδη νοσήματα (σ’ αυτή την περίπτωση φοράμε γάντια) και τοποθετούμε τα σεντόνια σε ειδικό σάκο (αυτοδιαλυόμενο).(εικ. 1)

α. Στρώσιμο απλού κρεβατιού με αλλαγή σεντονιών, από δύο άτομα.

Υλικά που απαιτούνται: (εικ. 2+3)

Στο ειδικό τροχήλατο με το σάκο άπλυτων τοποθετούμε:

• Στρωματοθήκη.
• 2 σεντόνια (πανωσέντονο, κατωσέντονο).
• Αδιάβροχο και ημισέντονο (αν χρειάζεται, πολλαπλών χρήσεων ή μιας χρήσης).
• Κουβέρτα μάλλινη (1 ή 2).
• Κάλυμμα κρεβατιού (πικέ κουβέρτα).
• Μαξιλάρια
• Μαξιλαροθήκες
• Πετσέτα προσώπου

Πριν το στρώσιμο.

• Φέρνουμε το τροχήλατο στο θάλαμο.
• Καλημερίζουμε τον άρρωστο και αερίζουμε το θάλαμο.
• Τοποθετούμε το ερεισίνωτο σε ευθεία γραμμή.
• Ανεβάζουμε το επίπεδο του κρεβατιού (αν υπάρχει ειδικός μηχανισμός).
• Μετακινούμε την καρέκλα στο κάτω μέρος του κρεβατιού (περίπου 30 cm).
• Ενημερώνουμε Τον άρρωστο για τη διαδικασία.

Διαδικασία:

Τα δύο άτομα βρίσκονται εκατέρωθεν του κρεβατιού με βασική αρχή τις συντονισμένες κινήσεις από πάνω προς τα κάτω. Αν δεν υπάρχει αδιάβροχο στρώμα, τοποθετούμε τη αδιάβροχη στρωματοθήκη. (Εικ. 4),

Παίρνουμε το κατωσέντονο, το ανοίγουμε με ήπιες κινήσεις, ώστε να απλωθεί συμμετρικά κατά μήκος του κρεβατιού,  από την καλή του πλευρά με το φαρδύτερο στρίφωμα στην πάνω πλευρά και διπλώνουμε το σεντόνι 30 cm. (Εικ. 5)

Στερεώνουμε το πάνω μέρος του σεντονιού κάτω από το στρώμα, σχηματίζουμε γωνία «τύπου φακέλου» και στερεώνουμε τα πλάγια του σεντονιού κάτω από το στρώμα, χωρίς πτυχές.(εικ. 6, 7, 8).

Προχωρώντας προς τα κάτω, τεντώνουμε συγχρόνως και τα δυο άτομα (με το πάνω χέρι τεντώνουμε και με το κάτω ριπιδώνουμε το σεντόνι,(Εικ. 9) τοποθετώντας το σεντόνι κάτω από το στρώμα. Τέλος, στο κάτω μέρος βάζουμε το υπόλοιπο σεντόνι κάτω από το στρώμα, σχηματίζοντας φάκελο (Εικ. 10).

Τοποθετούμε το αδιάβροχο στο μέσο του κρεβατιού, συμμετρικά, απλώνουμε πάνω το ημισέντονο με το φαρδύτερο στρίφωμα προς το πάνω μέρος τον κρεβατιού.(εικ. 11)

Το ένα από τα δύο άτομα τοποθετεί κάτω από το στρώμα τα ελεύθερα άκρα του αδιάβροχου και ημισέντονου. Μετά πιέζει πάνω από το κρεβάτι, ώστε το άλλο άτομο να τεντώσει και να περάσει κάτω από το στρώμα της άλλης πλευράς.

Παίρνουμε το πανωσέντονο και το ανοίγουμε συμμετρικά, όπως το κατωσέντονο, με τη διαφορά, ότι πρέπει να είναι η ανάποδη πλευρά προς τα πάνω. Γυρίζουμε την πάνω πλευρά 30-40 cm και αφήνουμε απόσταση 20 cm  από την πάνω άκρη του στρώματος (εικ. 12). Στο κάτω μέρος κάνουμε μια πιέτα κατά μήκος του στρώματος (για ευρυχωρία στα πόδια του αρρώστου).

Τοποθετούμε τις κουβέρτες με τον ίδιο τρόπο, όπως το πανωσέντονο, χωρίς πτυχή και στερεώνουμε σεντόνι και κουβέρτες κάτω από το στρώμα, κάνοντας γωνίες (όπως στο κατωσέντονο). Τοποθετούμε και το κάλυμμα, δηλαδή «πικέ κουβέρτα», γυρίζουμε το πάνω μέρος του πανωσέντονου, κατεβαίνοντας προς τα κάτω, τακτοποιούμε την πικέ να μην υπάρχουν πτυχές και στο κάτω συγκρατούμε την πικέ κάτω από το στρώμα και κάνουμε γωνία, αφήνοντας το τελείωμα ελεύθερο να κρέμεται (Εικ. 13).

Η τοποθέτηση των μαξιλαριών γίνεται από ένα άτομο ή αν είναι δύο μαξιλάρια, εργάζονται συγχρόνως.

Βάζουμε το μαξιλάρι στη μαξιλαροθήκη στο κάτω μέρος του κρεβατιού. Απλώνουμε τη μαξιλαροθήκη πάνω στο μαξιλάρι, βάζουμε τα χέρια μας μέσα και με τον αντίχειρα και τον δείκτη πιάνουμε Τις ραφές και γυρνώντας το μέσα μέρος προς Τα έξω, τη διπλώνουμε στη μέση. Το σπρώχνουμε μέσα στη μαξιλαροθήκη, σκεπάζοντας το υπόλοιπο μαξιλάρι με το διπλωμένο μέρος (Εικ. 14).

Όταν η μαξιλαροθήκη έχει μεγαλύτερο μέγεθος, κάνουμε πιέτα στην άκρη του πάνω μέρους της θήκης και τοποθετούμε το ανοιχτό μέρος της θήκης αντίθετα από το άνοιγμα της πόρτας του δωματίου και την πετσέτα προσώπου δίπλα στον άρρωστο.

Κατά την υποδοχή του αρρώστου, ανοίγουμε ριπιδοειδώς σεντόνι, κουβέρτες και κάλυμμα, μέχρι τη μέση του κρεβατιού.

Απομακρύνουμε από το δωμάτιο και τοποθετούμε τα αντικείμενα του τροχήλατου στους βοηθητικούς χώρους του νοσηλευτικού Τμήματος.

Το καθημερινό στρώσιμο τον κρεβατιού του αρρώστου γίνεται με τον ίδιο τρόπο με τις εξής διαφορές:

• Τοποθετούμε τα μαξιλάρια στην καρέκλα.
• Χαλαρώνουμε τα κλινοσκεπάσματα πλάγια και κάτω από τα τοποθετούμε χωριστά στη ράχη της καρέκλας.
• Σε αλλαγή λευχημάτων, μαξιλαροθήκες και σεντόνια απορρίπτονται στο σάκο ακάθαρτου ιματισμού.

Επίσης, η αφαίρεση των λευχημάτων γίνεται ακριβώς αντίθετα με το στρώσιμό του. Τέλος, τοποθετούμε στην καρέκλα τα λευχήματα και τα μαξιλάρια.

β. Στρώσιμο απλού κρεβατιού από ένα άτομο.

Υλικά που απαιτούνται:

Τα ίδια, όπως το στρώσιμο κρεβατιού με 2 άτομα.

Διαδικασία:

Αφαίρεση ιματισμού – Ξέστρωμα

Αφού Τοποθετήσουμε το καρότσι ιματισμού στο θάλαμο, κατεβάσουμε το ερεισίνωτο, μετακινήσουμε την καρέκλα στο κάτω μέρος του κρεβατιού, αφαιρέσουμε τις μαξιλαροθήκες από τα μαξιλάρια, τις βάζουμε στο σάκο άπλυτων και τοποθετούμε τα μαξιλάρια στην καρέκλα (Εικ. 3).

Το ένα άτομο πάντα εργάζεται από τη μία πλευρά από πάνω προς τα κάτω και από την κάτω αντίθετη πλευρά προς την πάνω πλευρά, χωρίς άσκοπες κινήσεις.

Χαλαρώνουμε τα επάνω λευχήματα από πάνω προς τα κάτω στην ίδια πλευρά και συνεχίζουμε αντίθετα, όπως προαναφέραμε. Διπλώνουμε το κάλυμμα και την κουβέρτα και τα τοποθετούμε με τη σειρά στην πλάτη της καρέκλας. Διπλώνουμε το πανωσέντονο κατά μήκος προς τα μέσα πρώτα από τη δική μας, μετά από την άλλη πλευρά, το διπλώνουμε ρολό και το ρίχνουμε στο σάκο άπλυτων.

Χαλαρώνουμε αδιάβροχο και ημισέντονο πρώτα από την πλευρά μας, μετά από την αντίθετη πλευρά, τυλίγοντας το ημισέντονο ρολό. Το διπλώνουμε και το ρίχτουμε στο σάκο απλύτων (αποφεύγουμε το τίναγμα).

Αν είναι λερωμένο το αδιάβροχο, το καθαρίζουμε με σφουγγάρι που περιέχει υγρό απολυμαντικό.

Αφαιρούμε το κατωσέντονο όπως το πανωσέντονο και το ρίχνουμε στο σάκο άπλυτων.

Τη στρωματοθήκη την καθαρίζουμε όπως το αδιάβροχο ημισέντονο.

Στρώσιμο

Τοποθετούμε τη στρωματοθήκη, αν το στρώμα δεν έχει ενσωματωμένη αδιάβροχη επένδυση, προσέχοντας να μην έχει πτυχές. Ανοίγουμε το κατωσέντονο κατά μήκος του κρεβατιού και το τοποθετούμε κάτω από το στρώμα στη δική μας πλευρά κάνοντας τη πάνω γωνία χωρίς τέντωμα.

Ερχόμαστε απέναντι και εργαζόμαστε από πάνω προς τα κάτω, με σκοπό να τεντώσουμε το κατωσέντονο ριπιδώνοντας για να το τοποθετήσουμε κάτω από το στρώμα. Κάνουμε το ίδιο το αδιάβροχο και το ημισέντονο.

Τοποθετούμε το πανωσέντονο ανάποδα, φτιάχνοντας το πάνω μέρος και την πιέτα, βάζουμε την κουβέρτα και φτιάχνουμε την κάτω γωνία. Βάζουμε το κάλυμμα στην κάτω πλευρά τον κρεβατιού, το ανοίγουμε, φτιάχνουμε τη γωνία όπως έχουμε προαναφέρει και ολοκληρώνουμε με τον ίδιο τρόπο από την άλλη πλευρά, γυρνώντας, τέλος, και το πανωσέντονο τοποθετούμε και τις μαξιλαροθήκες, όπως γνωρίζουμε.

Η θεραπεία του πνευμοθώρακα αποσκοπεί, αφενός στην απομάκρυνση του αέρα, αφετέρου στην αποφυγή υποτροπής του πνευμοθώρακα. Όταν ο πνευμοθώρακας καταλαμβάνει λιγότερο από 15-20% του ημιθωράκιου, χωρίς ή με ήπια συμπτώματα, αντιμετωπίζεται συντηρητικά, δηλαδή, συνιστάται στον άρρωστο να παραμείνει κλινήρης και να παρακολουθείται από το γιατρό και ακτινογραφικά. Πολλές φορές χορηγείται και οξυγόνο.

Η θεραπεία εκλογής, όμως, ενός μεγαλύτερου πνευμοθώρακα, είναι η τοποθέτηση θωρακικής παροχέτευσης (Billau).

Ένδειξη θωρακοτομής υπάρχει όταν ο πνεύμονας δεν εκπτύσσεται, παρά την εφαρμογή παροχέτευσης ή όταν ο άρρωστος εμφανίσει επιπλοκές.

 

Νοσηλευτική φροντίδα.

• Σωστή μέτρηση ζωτικών σημείων.
• Χορήγηση εφυγρασμένου οξυγόνου.
• Χορήγηση παυσίπονων και αντιβιοτικών, σύμφωνα με την ιατρική οδηγία.
• Τοποθέτηση του αρρώστου σε θέση Fowler, για διευκόλυνση της παροχέτευσης και παρακολούθηση αυτής συνεχώς (η σωστή λειτουργία της συσκευής αποτελεί ευθύνη του νοσηλευτικού προσωπικού)
• Παρακολουθείται η κίνηση της επιφάνειας του υγρού της φιάλης, που δηλώνει ότι το σύστημα λειτουργεί. Η κίνηση σταματάει όταν: α) Εκπτυχθεί ο πνεύμονας και β) Αποφραχθεί ο σωλήνας ή αναδιπλωθεί
• Ενθαρύνουμε τον άρρωστο να βήχει και να παίρνει βαθιές αναπνοές
• Παρακολουθείται το σημείο εισόδου του ενδοθωρακικού σωλήνα
• Δίνονται επαρκείς ποσότητες υγρών και δίαιτα ανάλογα με την κατάσταση
• Αποφεύγει ο άρρωστος την υπερέκταση και τις απότομες κινήσεις.

H ρήξη της αθηρωματικής πλάκας σε μια στεφανιαία αρτηρία οδηγεί στη δημιουργία αποφρακτικού θρόμβου. H τυπική HKΓφική εικόνα σε συνδυασμό με τα κλασικά συμπτώματα οδηγούν στη διάγνωση του οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου με ανάσπαση του ST (STEMI) το οποίο έχει συγκεκριμένο τρόπο αντιμετώπισης τόσο στην οξεία όσο και στην χρόνια φάση.

Eπαναιμάτωση  

Οι ασθενείς με STEMI που προσέρχονται στο νοσοκομείο είναι υποψήφιοι για άμεση φαρμακευτική  θρομβόλυση ή μηχανική επαναιμάτωση (εφαρμογή άμεσης αγγειοπλαστικής), εφόσον δεν έχουν παρέλθει περισσότερες από 12 ώρες από την έναρξη των συμπτωμάτων. H χορήγηση θρομβόλυσης προϋποθέτει αποδεκτό κίνδυνο αιμορραγικών επιπλοκών. O κυριότερος κίνδυνος  της θρομβόλυσης παραμένει η πιθανότητα εγκεφαλικής αιμορραγίας (περίπου 0,5-1%) με παράγοντες κινδύνου την ηλικία, το μικρό σωματικό βάρος, το θήλυ φύλο και τη μη ελεγχόμενη υπέρταση. Oι απόλυτες αντενδείξεις είναι η ενεργός αιμορραγία, η πρόσφατη μείζων επέμβαση ή τραυματισμός, η ενδοκράνια νεοπλασία ή τραύμα, το ιστορικό εγκεφαλικής αιμορραγίας και το ιστορικό πρόσφατου (6 μηνών) ισχαιμικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου.  Η μηχανική επαναιμάτωση με άμεση αγγειοπλαστική δεν έχει συγκεκριμένες αντενδείξεις και είναι η προτιμώμενη θεραπεία, ιδίως σε άτομα με υψηλό αιμορραγικό κίνδυνο.

H στρατηγική για την επιλογή της μεθόδου επαναιμάτωσης έχει διαμορφωθεί με βάση ορισμένες στέρεες γνώσεις που έχουν προκύψει από την τυχαιοποιημένη σύγκριση των δύο μεθόδων.

-H άμεση αγγειοπλαστική επιτυχχάνει υψηλότερα ποσοστά πλήρους διάνοιξης της υπεύθυνης για το έμφραγμα αρτηρίας, με μικρότερο κίνδυνο εγκεφαλικής αιμορραγίας και μικρότερη θνητότητα, σε σύγκριση με τη θρομβόλυση.

-H αγγειοπλαστική δεν είναι πάντα άμεσα διαθέσιμη, εξαρτάται από την εμπειρία του γιατρού και σχετίζεται με καθυστέρηση στην εφαρμογή της.

-Όσο καθυστερεί η εφαρμογή της αγγειοπλαστικής το πλεονέκτημά της έναντι της θρομβόλυσης μειώνεται. Ειδικότερα, όταν ο χρόνος από την άφιξη στο νοσοκομείο μέχρι τη διάνοιξη του αγγείου με αγγειοπλαστική, ξεπερνά τα 120 min, παύει να πλεονεκτεί η μηχανική της φαρμακευτικής επαναιμάτωσης.

-Τις πρώτες 2 ώρες από την έναρξη των συμπτωμάτων, η θρομβόλυση είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική, με θνητότητα παρόμοια της άμεσης αγγειοπλαστικής.

-H μεταφορά ασθενών από νοσοκομεία χωρίς αιμοδυναμικό, σε κέντρα όπου μπορεί να εφαρμοσθεί αγγειοπλαστική, είναι χρονοβόρα και ακόμα σε οργανωμένα συστήματα υγείας συνήθως ξεπερνά τα 90 min. Με βάση τις παραπάνω διαπιστώσεις ο προτεινόμενος αλγόριθμος επιλογής μεθόδου επαναιμάτωσης έχει διαμορφωθεί ως εξής:

– Οι ασθενείς που προσέρχονται με STEMI σε νοσοκομείο με δυνατότητα αγγειοπλαστικής, πρέπει να υποβάλλονται χωρίς καθυστέρηση σε άμεση αγγειοπλαστική.

– Οι ασθενείς που προσέρχονται σε νοσοκομείο χωρίς δυνατότητα αγγειοπλαστικής, θα πρέπει να λάβουν θρομβολυτική αγωγή, εκτός εάν υπάρχει βεβαιότητα ότι, κατόπιν μεταφοράς σε επεμβατικό κέντρο, θα είναι εφικτή η διενέργεια αγγειοπλαστικής εντός 2 ωρών. Σε ειδικές περιπτώσεις, όπως σε έγκαιρη προσέλευση στο αρχικό νοσοκομείο μέσα στις πρώτες 2 ώρες από την έναρξη του πόνου, σε νεότερα σε ηλικία άτομα και σε μεγάλα εμφράγματα, ο επιτρεπόμενος χρόνος μεταφοράς είναι σημαντικά βραχύτερος.

– Επί αποτυχίας της θρομβολυτικής αγωγής και σχετικά μεγάλης έκτασης εμφράγματος, πρέπει να ακολουθήσει αγγειοπλαστική διάσωσης εντός 12ώρου.

– Ανεξαρτήτως αποτελέσματος της θρομβολυτικής αγωγής, συνιστάται διενέργεια στεφανιογραφίας εντός 24 ωρών, για τη διευκρίνηση της ανατομίας και την ενδεχόμενη διενέργεια αγγειοπλαστικής.

-H χορήγηση θρομβόλυσης προνοσοκομειακά έχει αποτελέσματα ισάξια με τη διενέργεια αγγειοπλαστικής.

Aντιθρομβωτική αγωγή

Ανεξάρτητα από τη διενέργεια άμεσης αγγειοπλαστικής, χορήγησης θρομβόλυσης ή μη επαναιμάτωσης, η χορήγηση αντιαιμοπεταλιακής και αντιθρομβινικής αγωγής είναι απαραίτητη.

H χορήγηση ασπιρίνης είναι η βάση της αντιαιμοπεταλιακής αγωγής με την πρώτη δόση 160-500 mg να δίδεται ως μασώμενη, για ταχεία έναρξη δράσης και στη συνέχεια 75-160 mg/ημέρα, μακροχρόνια.

H ενίσχυση της αντιαιμοπεταλιακής αγωγής με συγχορήγηση κλοπιδογρέλης συνιστάται ως εξής:

α) σε ασθενείς που υποβάλλονται σε άμεση αγγειοπλαστική χορηγούνται τουλάχιστον 300 mg κλοπιδογρέλης άμεσα και 75 mg/ημέρα μακροχρόνια,

β) σε ασθενείς που λαμβάνουν θρομβόλυση χορηγούνται 300 mg άμεσα (στους άνω των 75 ετών δεν έχει επαρκώς τεκμηριωθεί η φόρτιση) και 75 mg/ημέρα μακροχρόνια,

γ) σε ασθενείς που δεν τυγχάνουν επαναιμάτωσης συνιστάται δόση 75 mg/ημέρα.

Oι αναστολείς της γλυκοπρωτεΐνης IIb/IIIa συνιστώνται στα πλαίσια της άμεσης αγγειοπλαστικής, ενώ σε θρομβολυθέντες ασθενείς το όφελος  είναι αμφισβητήσιμο. H βάση της αντιθρομβινικής αγωγής είναι η ηπαρίνη. Στην άμεση αγγειοπλαστική χορηγείται δόση 60-100 u/Kg, ανάλογα με τη χορήγηση ή μη αναστολέων IIb/IIIa. Σε θρομβόλυση με άμεσο ενεργοποιητή του πλασμινογόνου χορηγείται ηπαρίνη 60 u/Kg bolus και 48ωρη έγχυση 12 u/kg/hr με παρακολούθηση χρόνου aPTT. Εύχρηστη εναλλακτική λύση, με την προϋπόθεση καλής νεφρικής λειτουργίας, αποτελεί η ενοξαπαρίνη που μπορεί να δοθεί σε αρχικό ενδοφλέβιο bolus 30 mg και 15 min αργότερα σε δόση 1 mg/kg υποδόρια ανά 12ωρο. Ειδικά σε ασθενείς άνω των 75 ετών, προτιμάται η παράλειψη του bolus και η μείωση της κάθε υποδόριας δόσης σε 0,75 mg/Kg. Πρόσφατα, ο συνθετικός πεντασακχαρίτης fondaparinux (αναστολέας του παράγοντα Xa) σε δόση 2,5 mg bolus και στη συνέχεια στην ίδια δόση ανά 24ωρο υποδόρια, αποτελεί επίσης εναλλακτική αντιθρομβινική αγωγή με μικρότερες αιμορραγικές επιπλοκές σε ασθενείς που είτε δεν τυγχάνουν επαναιμάτωσης είτε λαμβάνουν θρομβόλυση.

Αγωγή οξείας φάσεως 

Κατά την οξεία φάση θα αντιμετωπισθούν ο πόνος, οι τυχόν αρρυθμίες και επιπλοκές (καρδιακή ανεπάρκεια, θρόμβος στην αριστερή κοιλία, περικαρδίτιδα, ανεπάρκεια μιτροειδούς), και θα χορηγηθούν  προληπτικά ορισμένα φάρμακα, ανεξαρτήτως συμπτωμάτων.

Το άλγος και η δύσπνοια απαιτούν χορήγηση απιοειδών, οξυγόνου και  νιτρωδών. Δεν χορηγείται ποτέ προληπτικά αντιαρρυθμική αγωγή, αλλά υπάρχει ετοιμότητα για απινίδωση κοιλιακής ταχυκαρδίας ή μαρμαρυγής. Oι κοιλιακές αρρυθμίες αντιμετωπίζονται με αμιωδαρόνη ή λιδοκαΐνη, ενώ η κοιλιακή συχνότητα σε κολπική μαρμαρυγή ελέγχεται με β-αποκλειστές ή αμιωδαρόνη και όχι με δακτυλίτιδα. H καρδιακή ανεπάρκεια αντιμετωπίζεται με διουρητικά της αγκύλης, έναρξη αναστολέων MEA, νιτρώδη και σε περιπτώσεις χαμηλής παροχής με ινότροπα, υπό καθοδήγηση μετρήσεων ενδοκαρδιακών πιέσεων με καθετήρα πνευμονικής αρτηρίας.    Στις θεραπείες «ρουτίνας» που θα χορηγηθούν στην πλειονότητα των ασθενών, ανεξαρτήτως ειδικών συμπτωμάτων, περιλαμβάνονται εκτός από τα αντιαιμοπεταλιακά, οι β-αποκλειστές, οι αναστολείς MEA και οι στατίνες. Oι β-αποκλειστές δεν είναι απαραίτητο να χορηγηθούν ενδοφλέβια και η έναρξή τους μπορεί να γίνει per os ήδη από την πρώτη ημέρα. Oι αναστολείς MEA θα χορηγηθούν κυρίως σε ασθενείς με επηρεασμένη λειτουργεία της αριστερής κοιλίας, ανεξαρτήτως συμπτωμάτων (εφόσον δεν υπάρχει υπόταση). Διχογνωμία υπάρχει ως προς το χρόνο έναρξης, καθώς ένα μικρό, αλλά υπολογίσιμο όφελος, έχει τεκμηριωθεί με την έναρξη της αγωγής από τις πρώτες ώρες, ενώ οι περισσότεροι προτιμούν την έναρξη από τη δεύτερη ημέρα, μόλις σταθεροποιηθεί η αρτηριακή πίεση. Oι ανταγωνιστές των AT υποδοχέων έχουν θέση επί δυσανεξίας στους AMEA. Eπίσης η επλερενόνη (ανταγωνιστής αλδοστερόνης) έχει ένδειξη, ιδίως σε εκτεταμένα εμφράγματα με κλάσμα εξώθησης <40% και χωρίς νεφρική ανεπάρκεια ή υπερκαλιαιμία, για την πρόληψη της αναδιαμόρφωσης της αριστερής κοιλίας. H έναρξη στατινών από την οξεία φάση φαίνεται να βοηθά στη μετέπειτα συμμόρφωση και συνιστάται. Πηγή: www.hygeia.gr

ή

Αντιμετώπιση εμφράγματος:

1. Γίνεται εισαγωγή σε μονάδα οξέων εμφραγμάτων και σύνδεση του ασθενούς µε μηχανήματα συνεχούς καταγραφής και μέτρησης ζωτικών σημείων, που παρακολουθούνται από οθόνες, ώστε να διαπιστωθούν έγκαιρα οι διαταραχές του ρυθμού της καρδιάς.
2. Δίνουμε : α) οξυγόνο β) Ισχυρά παυσίπονα (ναρκωτικά). γ) Αντιπηκτικά φάρμακα. Η αντιπηκτική αγωγή, συνήθως με 100 mg την ημέρα σαλικυλικού οξέος (ασπιρίνης), συνεχίζεται για μήνες ή χρόνια ανάλογα µε την περίπτωση και εφόσον δεν υπάρχουν αντενδείξεις. δ) Αγγειοδιασταλτικά φάρμακα με παράλληλο έλεγχο της αρτηριακής πίεσης.
3. Συνιστάται ανάπαυση τις πρώτες μέρες, με σταδιακή αποκατάσταση των δραστηριοτήτων. Οι παχύσαρκοι πρέπει να χάσουν βάρος με ανάλογο διαιτολόγιο. Συνιστάται η διακοπή του καπνίσματος ή η χορήγηση ηρεμιστικών σε αγχώδη άτομα.
4. Τελευταία πραγματοποιείται η αγγειοπλαστική.

Έλεγχος αεραγωγού και προστασία της ΑΜΣΣ

Τα θύματα σοβαρών τραυματισμών, πολύ συχνά, εμφανίζουν απόφραξη αεραγωγού που οδηγεί ταχύτατα σε υποξία και θάνατο.

Η εκτίμηση της βατότητας του αεραγωγού και η διασφάλισή της παραμένει το πρώτο βήμα στην αντιμετώπιση των σοβαρών τραυμάτων. Σε επαπειλούμενο ή φραγμένο αεραγωγό, θα πρέπει να γίνει ενδοτραχειακή διασωλήνωση χωρίς υπερέκταση της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης (ΑΜΣΣ), διότι σε κάθε σοβαρό τραύμα πρέπει πάντα να θεωρείται ότι συνυπάρχει κάκωση ΑΜΣΣ.

Η εκτίμηση αεραγωγού σε τραυματία με συνείδηση γίνεται ως εξής:

1. Ρωτάμε το όνομά του και, αν απαντήσει, θεωρείται ότι ο αεραγωγός είναι ελεύθερος.
2. Παρατηρούμε το πρόσωπο, τον λαιμό και τον θώρακα του τραυματία για δυσπνοϊκά σημεία (ταχύπνοια, χρήση επικουρικών μυών, αναπνευστικό συριγμό).
3. Ελέγχουμε τη στοματική κοιλότητα για εμέσματα, αιμορραγία, απώλεια οδόντων.
4. Ελέγχουμε και ψηλαφούμε την πρόσθια τραχηλική χώρα για ύπαρξη οιδήματος, τραύματος ή κριγμό.

Οι τραυματίες χωρίς ή με μειωμένη συνείδηση (κλίμακα κώματος Γλασκόβης GCS < 8), με μεγάλα τραύματα προσώπου ή τραχήλου, πρέπει να διασωληνώνονται για προστασία του αεραγωγού. Μεγάλη προσοχή πρέπει να δοθεί στον συχνό επανέλεγχο του αεραγωγού, διότι ένας βατός αεραγωγός μπορεί να αποφραχθεί αργότερα.

Οι χειρισμοί απελευθέρωσης του αεραγωγού, όπως η ανύψωση γνάθου (chin lift), η έκταση κάτω γνάθου (jaw thrust) ή η χρήση βοηθημάτων όπως οι ρινοστοματοφαρυγγικοί καθετήρες, μας εξασφαλίζουν τη βατότητα του αεραγωγού μέχρι να επιτευχθεί μια μόνιμη λύση, όπως η ενδοτραχειακή διασωλήνωση. Σε περίπτωση αδυναμίας διασωλήνωσης, θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν βοηθήματα και τεχνικές που θα εξασφαλίσουν τον αερισμό του ασθενή, όπως η λαρυγγική μάσκα, η ρινοτραχειακή διασωλήνωση, οι διπλοί καθετήρες τραχείας τύπου combitube, η κρικοθυρεοειδοτομή κ.ά.

Η σταθεροποίηση της ΑΜΣΣ με κολάρο θα πρέπει να γίνεται σε όλους τους τραυματίες μέχρι να αποδειχθεί ότι δεν υπάρχει κάκωση ΑΜΣΣ.

Προσοχή! Δεν πρέπει να εκτελείται ενδοτραχειακή διασωλήνωση με καθηλωμένο το πρόσθιο τμήμα του κολάρου ΑΜΣΣ, διότι έχει αποδειχθεί, μέσω μελετών, ότι προκαλούνται περισσότερες βλάβες στην ΑΜΣΣ. Κατά την ενδοτραχειακή διασωλήνωση αφαιρούμε το πρόσθιο τμήμα του κολάρου.

(πηγή: https://repository.kallipos.gr/bitstream/11419/886/1/02_chapter_C10.pdf)

Διάγνωση. Πολλές αιτίες μπορούν να προκαλέσουν αιμορραγίες από το πεπτικό, όπως είναι οι κιρσοί του οισοφάγου, ο καρκίνος του στομάχου, το έλκος του οισοφάγου, οι χρόνιες φλεγμονώδεις παθήσεις του λεπτού εντέρου και οι αιματολογικές παθήσεις. Η διάγνωση θα στηριχθεί στο ιστορικό και την κλινική εικόνα.

Επείγουσα ενδοσκόπηση του ανώτερου πεπτικού μετά την ανάταξη του αρρώστου από το shock (αν υπάρχει).

Θεραπεία.

• Ένδειξη άμεσης εισαγωγής στο νοσοκομείο και συνεχής παρακολούθηση.
• εισαγωγή ρινογαστρικού καθετήρα και παρακολούθηση της αιμορραγίας,
• πλύσεις στομάχου με παγωμένο φυσιολογικό ορό,
• διατήρηση του όγκου του αίματος με μεταγγίσεις,
• διατήρηση του ισοζυγίου του ύδατος και των ηλεκτρολυτών ,
• χορήγηση φαρμάκων για την αναστολή της γαστρικής έκκρισης (Σιμετιδίνη,Ρανιτιδίνη) και χρήση ηρεμιστικών και αντιόξινων φαρμάκων,
• ανάπαυση,
• σε επαναλαμβανόμενες αιμορραγίες επιβάλλεται χειρουργική αντιμετώπιση ανάλογα με την εντόπιση του έλκους.

ή

1. ABC – Εξασφάλιση αναπνευστικής λειτουργίας
2. Ζωτικά σημεία – αναζήτηση ορθοστατικής υπότασης
3. Τοποθέτηση 2 περιφερικών φλεβών
4. Τοποθέτηση ουροκαθετήρα
5. Χορήγηση υγρών και ηλεκτρολυτών
6. Διασταύρωση ΑΒΟ και αίτηση για μετάγγιση
7. Τοποθέτηση Levin
8. Δακτυλική εξέταση

 

Κωδικός	Χαρακτηρισμός Επείγοντος	Χρώμα	Επιθυμητός χρόνος Αντιμετώπιση (σε λεπτά)
1	Κατεπείγον	Κόκκινο	0 (αμεσως
2	Πολύ επείγον	Πορτοκαλί	10
3	Επείγον	Κίτρινο	60
4	Τακτικό	Πράσινο	120
5	Μη επείγον	Μπλε	240 (ή παραπομπή σε άλλο τμήμα)

Εθνική Κλίμακα Διαλογής του Ην. Βασιλείου UK National Triage Scale (NTS)

 

 

• Στον κωδικό 1 (1^η βαθμίδα προτεραιότητας) ο χρόνος αναμονής για την αντιμετώπιση είναι μηδέν — δηλαδή απαιτείται άμεση ιατρική εξέταση και αναζωογόνηση
• Στον κωδικό 2 (2^η βαθμίδα προτεραιότητας) ο χρόνος καθορίζεται  έως 10 λεπτά αναμονής
• Στον κωδικό 3 (3^η βαθμίδα προτεραιότητας) ο επιθυμητός χρόνος αντιμετώπισης των περιστατικών ανέρχεται  έως 60 λεπτά
• Στον κωδικό 4 (4^η βαθμίδα προτεραιότητας) ο επιθυμητός χρόνος αντιμετώπισης των περιστατικών είναι έως δύο ώρες
• Στον κωδικό 5 (5^η βαθμίδα προτεραιότητας) ο επιθυμητός χρόνος αντιμετώπισης των περιστατικών είναι έως τέσσερις ώρες ή παραπέμπεται το περιστατικό σε άλλη υπηρεσία ή τμήμα.

Ενδεικτικά, ο κάθε χρωματισμός της κλίμακας που αντιστοιχεί σε μία βαθμίδα προτεραιότητας 1,2,3,4,5 αντιστοιχίζεται με κάποιες κλινικές καταστάσεις οι οποίες είναι οι εξής (Manchester Triage Group, 1997):

ΚΟΚΚΙΝΟ:

• Καρδιοαναπνευστική ανακοπή
• Απόφραξη αεραγωγού
• Αναπνευστική ανεπάρκεια
• ΣΟΚ (Shock)
• Σπασμοί

ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ :

• Σοβαρός πόνος (κλίμακα πόνου >4/10)
• Μαζική (μη ελεγχόμενη)
• Μεταβολή του επιπέδου συνείδησης
• Θερμοκρασία 41^o C

ΚΙΤΡΙΝΟ:    

• Μέτριος Πόνος (<4/10)
• Αιμορραγία (ελεγχόμενη)
• Θερμοκρασία > 38,5^o C

ΠΡΑΣΙΝΟ:

• Ήπιος πόνος
• Θερμοκρασία > 37,5 ^o C
• Έμετοι

ΜΠΛΕ:

• Πρόσφατο πρόβλημα υγείας

(πηγή: ίντερνετ)

Ανάλογα με την κατάστασή του ασθενούς και την αιτία του πνευμονικού οιδήματος, χορηγούνται ένα ή περισσότερα φάρμακα όπως διουρητικά και βρογχοδιασταλτικά.

Τα διουρητικά είναι φάρμακα εκλογής για όλα σχεδόν τα οιδήματα. Αυξάνουν την ούρηση και έτσι μειώνουν τα υγρά του σώματος. Με αυτό τον τρόπο το σώμα απαλλάσσεται από ένα μεγάλο φορτίο και κυκλοφορεί καλύτερα το αίμα.

Η χορήγηση οξυγόνου είναι άλλο βήμα για τη θεραπεία του πνευμονικού οιδήματος μέσω ειδικής μάσκας ή ρινικής κάνουλας (ένα εύκαμπτο πλαστικό σωλήνα με δύο ανοίγματα που χορηγούν οξυγόνο σε κάθε ρουθούνι).

Στο οξύ πνευμονικό οίδημα υπάρχει άμεσος κίνδυνος, όμως ο ασθενής μπορεί να σωθεί αν δοθεί γρήγορα η ακόλουθη θεραπεία:

• Σχεδόν καθιστή θέση του ασθενούς με μαξιλάρια στην πλάτη.
• Χορήγηση οξυγόνου με ρινικό σωλήνα, 6-8 λίτρα/ανά λεπτό.
• Ενδοφλέβια χορήγηση φουροσεμίδης 40-80 mg, διγοξίνης 0,5 mg (ιδιαίτερα αν υπάρχει ταχυαρυθμία) και μορφίνη 10-20 mg αν δεν υπάρχουν σοβαρές διαταραχές των αερίων αίματος.

Με τη φουροσεμίδη επιδιώκεται η διούρηση και η αποσυμφόρηση των πνευμόνων και με τη διγοξίνη επιδιώκεται η τόνωση της καρδιάς και η καταστολή του αναπνευστικού κέντρου, ώστε οι αναπνοές να γίνουν αραιότερες και βαθύτερες. Η μορφίνη περιορίζει τη φλεβική επιστροφή στου αίματος στους πνεύμονες και ηρεμεί τον ασθενή.

Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί το πνευμονικό οίδημα να αποβεί μοιραίο, ακόμη και αν έχει χορηγηθεί ταχύτατα η θεραπεία. Η έκβαση εξαρτάται από την κατάσταση της καρδιάς και των πνευμόνων καθώς και από την ποσότητα του υγρού στους πνεύμονες.

ή

Ο ασθενής με οξύ πνευμονικό οίδημα διατρέχει άμεσο κίνδυνο, όμως μπορεί να σωθεί εάν η αιτία που το προκάλεσε δεν είναι πολύ σοβαρή και ληφθούν ταχύτατα τα ακόλουθα θεραπευτικά μέτρα:

• Σχεδόν καθιστή θέση του ασθενούς με ερεισίνωτο ή 3-4 μαξιλάρια στην πλάτη.
• Χορήγηση οξυγόνου με ρινικό σωλήνα, 6-8 λίτρα/λεπτό, σε πυκνότητα 100%.
• Ενδοφλέβια χορήγηση φουροσεμίδης 40-80 mg, διγοξίνης 0,5 mg ιδιαίτερα αν υπάρχει ταχυαρρυθμία και μορφίνης 10-20 mg αν δεν υπάρχουν σοβαρές διαταραχές των αερίων αίματος. Με τα φάρμακα επιδιώκεται διούρηση και αποσυμφόρηση των πνευμόνων (φουροσεμίδη), καρδιοτόνωση (διγοξίνη) και καταστολή του αναπνευστικού κέντρου, ώστε οι αναπνοές να γίνουν αραιότερες και βαθύτερες (μορφίνη). Επίσης η μορφίνη περιορίζει τη φλεβική επιστροφή στους πνεύμονες και επιπλέον ηρεμεί τον ασθενή.
• Χορήγηση αγγειοδιασταλτικών, π.χ. νιτρώδη σε υπογλώσσια δισκία ή καλύτερα σε στάγδην ενδοφλέβια έγχυση με σκοπό την ελάττωση των περιφερικών αγγειακών αντιστάσεων και διευκόλυνση της εξώθησης της αριστερής κοιλίας.
• Ενδοφλέβια χορήγηση βρογχοδιασταλτκιών, π.χ. αμυνοφυλλίνης για την αντιμετώπιση συνυπάρχοντος σπασμού των βρόγχων.

ή

Αντιμετώπιση

Το πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση αυτής της επείγουσας κατάστασης είναι η χορήγηση οξυγόνου στον ασθενή.

Οι ασθενείς με καρδιογενές πνευμονικό οίδημα χρειάζονται θειϊκή μορφίνη, νιτρώδη και διουρητικά.

Η μη έγκαιρη αντιμετώπιση του πνευμονικού οιδήματος μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο.

ή

Άμεσες ενέργειες:

1) Χορήγηση οξυγόνου με απλή προσωπίδα και ροή 10 L/min
2) Εγκατάσταση ενδοφλέβιας οδού με διάλυμα D/W 5% και σύστημα 3-way stop-cock. Χορήγηση νιτρωδών, διουρητικών και μορφίνης
3) Λήψη ζωτικών σημείων
4) Σύνδεση ασθενούς σε Monitor
5) Λήψη ΗΚΓ 12 απαγωγών
6) Τοποθέτηση Foley ουροκαθετήρα για παρακολούθηση της διούρησης
7) Ακτινογραφία Θώρακος (Μετά την σταθεροποίηση του ασθενούς ή με φορητό μηχάνημα)

(πηγή : ίντερνετ)